Dzień Żołnierzy Wyklętych

1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych. Na osiedlu Pobitno pamiętamy o tym tym dni w sposób szczególny. Na cmentarzu Pobitno znajduje się grób symboliczny płk. Łukasza Cieplińskiego. To dlatego, że miejsce pochówku płk. Cieplińskiego nie jest znane. 

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony decyzją Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 2001 roku w hołdzie bohaterom antykomunistycznego podziemia, walczących w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego przeciwko sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu.

Ta data nie jest przypadkowa. 1 marca 1951 roku został wykonany wyrok śmierci na płk. Łukaszu Cieplińskim, żołnierzu Wojska Polskiego i Armii Krajowej a później prezesie IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.

Łukasz Ciepliński urodził się w Kwilczu. Był uczestnikiem wojny obronnej 1939 roku. Od 1940 roku, po ucieczce z więzienia w Sanoku, mieszkał w Rzeszowie. I tutaj zaangażował się w działalność konspiracyjną. Najpierw w Organizacji Orła Białego a później stał na czele Inspektoratu Rejonowego ZWZ – AK. Brał udział w wielu akcjach bojowych a oddziały przez niego zorganizowane uczestniczyły w wyzwalaniu Rzeszowa. W nocy z 7 na 8 października 1944 kierował nieudaną akcją odbicia z Rzeszowskiego więzienia ok. 300 żołnierzy Armii Krajowej.

Następnie działał w organizacji NIE, Delegaturze Rządu na Kraj oraz Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość. W styczniu 1947 utworzył IV Zarząd Główny WiN. Został aresztowany w listopadzie 1947 roku i po długim, brutalnym śledztwie 14 października 1950 roku skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 1 marca 1951 roku. Zabici zostali także najbliżsi współpracownicy płk. Cieplińskiego: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory, Karol Chmiel. Skazanych stracono strzałem w tył głowy.

Miejsce pochówku Łukasza Cieplińskiego nie jest znane. Ówczesne władze robiły wszystko, żeby wszelka pamięć o żołnierzach i działaczach podziemia niepodległościowego została zatarta. Historycy z Instytutu Pamięci Narodowej poszukują ciała Łukasza Cieplińskiego, ale do dzisiaj nie udało się ich odnaleźć.

Na cmentarzu komunalnym Pobitno pochowani są żona Łukasza Cieplińskiego – Jadwiga oraz jego jedyny syn Andrzej. Jest także symboliczna tablica poświęcona Łukaszowi Cieplińskiemu.

Z Pobitnem związany jest jeszcze jeden ważny wątek związany z działalnością IV Zarządu Głównego organizacji Wolność i Niezawisłość. Przy ul. Załęskiej w domu rodziny Pochwatów ukrywali się Adam Lazarowicz oraz jego żona Jadwiga. Adam Lazarowicz była najbliższym współpracownikiem Łukasza Cieplińskiego, także został skazany na karę śmierci a wyrok wykonano 1 marca 1951 roku.

Pobitno i rodzina Pochwatów wielokrotnie jest przywoływana we wspomnieniach Jadwigi Lazarowicz wydanych w 2014 roku pod tytułem “Stracony Dom”