Słocińskie Korzenie Wolności – Pobitno Osiedle Wilkowyja Załęże Słocina

Bohaterów Wojny Polsko-Bolszewickiej było wielu, niektórzy z nich urodzili się we wsi Słocina. Niedługo po odzyskaniu niepodległości po 123 latach niewoli Polacy znów musieli stanąć do walki, która rozpoczęła się w 1919r.

Rzeszowski Dom Kultury z koalicjantami przygotowali projekt pt. „Słocińskie Korzenie Wolności”, którego celem było upowszechnienie wiedzy na temat Bitwy Warszawskiej, a zwłaszcza kontekstu lokalnego związanego z mieszkańcami wsi Słocina, którzy uczestniczyli w wojnie polsko-bolszewickiej. W projekcie zostały przedstawione sylwetki ludzi odważnych, zaradnych, walczących o ojczyznę.

Michał Aletański – urodził się 10 września 1902r. w Słocinie. Syn Franciszka i Katarzyny, miał trójkę rodzeństwa Stanisława, Józefa i Walentego Karola- uczestnik walk pod Tobrukiem i Monte Cassino. W trakcie nauki w Szkole Rolniczej w Miłocinie wraz z kolegami wstąpił do Wojska Polskiego, biorąc udział w wojnie z bolszewikami. Po powrocie z frontu w 1920r. ukończył szkołę, zdobywając zawód ekonoma. Był zarządcą majątku w Husowie i Świerczach koło Pułtuska. Przed II wojną przeprowadził się z żoną Janiną do Warszawy. W czasie okupacji niemieckiej był żołnierzem AK. Zajmował się kolportażem i przerzutem broni. Zginął w dzień wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944r. w drodze do miejsca wyznaczonej zbiorki, w pobliżu ul. Św. Wincentego. Miał 42 lata, jego grób znajduje się na warszawskim cmentarzu Bródnowskich.

Władysław Bereś urodził się 28 września 1899r. w Słocinie. Od 1916r. uczęszczał do Seminarium Nauczycielskiego w Rzeszowie. Udzielał się z zespole ludowym działającym przy Drużynie Straży Ogniowej, prowadzonym w Słocinie przez Helenę Szajer, który w późniejszym czasie został przekształcony w Koło Młodzieży. Władysław Bereś brał udział w wojnie z bolszewikami w 1921r. na terenach Ukrainy, gdzie dostał się do niewoli. Po pewnym czasie z pomocą Nataszy Rumańcowej udało mu się zbiec i powrócić do rodzinnego domu. Był rolnikiem i członkiem Koła Rolniczego w Słocinie. Ożenił się z Katarzyną Ryczywół, doczekali się syna. W latach 1932-1937 wraz z Wojciechem Stanio zarządzał Ochotniczą Strażą Pożarną. Zmarł 7 września 1970r. Jego ciało spoczywa na Słocińskim cmentarzu.

Władysław Stanio urodzony 17 lipca 1890r. w Słocinie. Pochodził z wielodzietnej rodziny, syn Jana i Marii z domu Krupa. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Rzeszowie, Uniwersytet Warszawski, uzyskując dyplom nauczyciela biologii. Po maturze podjął prace nauczyciela w szkole w Łowiczu, a w 1915r. został powołany do służby wojskowej w zaborczej armii austriackiej . W czasie I wojny światowej przebywał na froncie rosyjskim, był w szkole oficerskiej, znalazł się także na froncie włoskim zaś w 1918r. w Albanii prowadził ,,Pamiętnik albański – dziennik żołnierski”. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920r. walczył w 68 Pułku Piechoty 17 Dywizji Strzelców Wielkopolskich – odznaczony został ,,Krzyżem Walecznych‘’. W 1939r., jako oficer rezerwy, brał udział w walkach z Niemcami nad Bzurą. Wraz z żoną Marią z domu Osmolak doczekali się córki Barbary. W latach 1944 – 1951 był nauczycielem w Szkole Powszechnej w Słocinie, później w Liceum Pedagogicznym w Rzeszowie. Pełnił również funkcję przewodniczącego Komitetu Elektryfikacji Gromady Słocina (pierwsza żarówka w miejscowej szkole 1949 r. ) Zmarł 7 czerwca 1967 .

Stanisław Kaznecki urodzony 16 października 1899r. we Lwowie. Jego matka – Marianna Kaznecka oddała go na wychowanie swojej siostrze mieszkającej w Słocinie. Służbę wojskową odbył w wojsku austriackim w Tyrolu, skąd przyjechał do Krakowa i wstąpił w szeregi Legionów Polskich. Brał udział w bitwie Warszawskiej, w przekazach pojawia się również wątek ,,wypędzania bolszewików za rzekę Berezynę”. Powrócił z wojny do Słociny i ożenił się z Anielą Sową. Doczekali się piątki dzieci. Zmarł 23 maja 1965r. w wieku 66 lat. Został pochowany na cmentarzu w Słocinie.

Tadeusz Gliwa urodzony 23 listopada 1902r. w Siedliskach koło Rzeszowa. Rodzice Franciszek (kierownik szkoły w Siedliskach) i Maria pochodzili ze Słociny. Uczył się w Rzeszowskim Seminarium Nauczycielskim. W 1920r. wraz z liczną grupą kolegów brał udział w Bitwie Warszawskiej. Ciężko ranny, wrócił do domu z kulą w piersi, której lekarzom nie udało się wyciągnąć po pewnym czasie organizm sam sobie z tym poradził. Pamiątką z tego okresu były, pozostałe do końca jego życia, głębokie bruzdy na plecach i piersiach – ślady chirurgicznych cięć w szpitalu polowym. Po powrocie z wojny polsko-bolszewickiej ukończył Rzeszowskie Seminarium Nauczycielskie w 1924r., podjął czynną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Gródku Jagiellońskim, a następnie został oddelegowany do pracy nauczycielskiej na Śląsku. Od 1934r. objął stanowisko kierownika Szkoły w Piotrkowicach koło Katowic, a tuż przed rozpoczęciem II wojny światowej został zmobilizowany i walczył w Armii ,,Karpaty ‘’. Po rozbiciu jednostki w okolicach Jasła udało mu się uniknąć niemieckiej niewoli i uciec do Słociny gdzie mieszkała jego matka. Był dowódcą słocinskiej placówki Armii Krajowej, działał pod pseudonimem ,,Baca‘’. Został aresztowany przez NKWD w Słocinie 11 września 1944r. i zesłany na teren ZSRR . Po powrocie z łagrów 9 lutego 1946r. wyjechał na Śląsk. Z uwagi na swą AK-owską przeszłość, zmuszony był do odejścia z zawodu nauczycielskiego. Znalazł zatrudnienie w kinematografii oświatowej, pracował w charakterze instruktora pedagogicznego, a następnie aż do przejścia na emeryturę na stanowisku dyrektora Oddziału Katowickiego Central Filmów Oświatowych. Zmarł 5 lutego 1980r. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza w Katowicach.

Antoni Kłapa urodził się 7 kwietnia 1901r. w Słocinie. Był spokrewniony z Józefem Gnatem. Brał udział w wojnie z bolszewikami. W archiwum rodzinnym zachowała się po nim jedynie pamiątka pierwszej procesji Serca Jezusowego w Warszawie z datą 11 czerwca 1920r. Jak wiemy z przekazów ustnych, ranny powrócił z wojny do Słociny. Zmarł 2 8lutego 1922r. Został pochowany w Słocinie.

Józef Gnat urodził się 9 października 1901r. w Słocinie. Uczęszczał do Szkoły Wydziałowej w Rzeszowie, potem do tamtejszego Seminarium Nauczycielskiego. Wstąpił jako ochotnik do służby wojskowej. Jak podaje „Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego im. Stanisława Staszica w Rzeszowie za rok szkolny 1935-1936”: „Gnat Józef, III kurs, poległ pod Prusinowicami dn. 16/8 1920r.” W przekazach ustnych pojawiła się informacja o jego udziale w bitwie pod Radzyminem i pochówku na tamtejszym cmentarzu. Zmarł w wieku 19 lat.

O niektórych bohaterach przypominają nam ulice na Słocińskim osiedlu nazwane ich imieniem.

Projekt „Słocińskie Korzenie Wolności realizowany był w ramach ogólnopolskiego Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej #wiktoria 1920”.

Materiały zostały przygotowane i opracowane przez Panią Dorotę Bacher, Panią Dominikę Gil, Pana Tadeusza Inglota oraz Pana Krzysztofa Łyko.

Warto wspomnieć, że to nie pierwszy projekt o mieszkańcach Słociny przygotowany z takim „rozmachem”. W ubiegłym roku odbył się wernisaż pt. „Dama z Kotylionem” poświęcony Pani Helenie Szajer – nauczycielce ze wsi Słocina.